26 Δεκεμβρίου 2011

Ο τραπεζικός κοινός λογαριασμός (Κληρονομικό Δίκαιο)

Του Παναγιώτη Τσιάλα

[Βλ. στα εγχειρίδια του κληρονομικού δικαίου, στα κεφάλαια για τις κληρονομητές και τις ακληρονόμητες έννομες σχέσεις]


Ο κοινός τραπεζικός λογαριασμός είναι ένας λογαριασμός με περισσότερους συνδικαιούχους, οι οποίοι διατηρούν μια κάποια αυτονομία, ώστε να μπορεί ο καθένας τους να προβαίνει αυτοδυνάμως σε αναλήψεις και καταθέσεις χωρίς τη συναίνεση του άλλου. Σύμφωνα με το ν.5638/32 (άρθρα 2 και 3), τον ν. 2961/2001 την Εις.Ν.ΑΚ 117 και την ΑΚ 488, όταν αποβιώσει ο ένας εκ των συνδικαιούχων του κοινού τραπεζικού λογαριασμού, το ποσό που απομένει...


...δεν κληρονομείται από τους κληρονόμους του αποθανόντος, αλλά πηγαίνει στον συνδικαιούχο του κοινού λογαριασμού, χωρίς καν να επιβαρυνθεί με φόρο κληρονομίας. Ωστόσο, αν η εσωτερική σχέση μεταξύ των συνδικαιούχων του κοινού λογαριασμού (με άλλη διατύπωση: αν ο λόγος για τον οποίον ο κληρονομούμενος έβαλε τα λεφτά του στον τραπεζικό λογαριασμό) είναι μια δωρεά εν ζωή ή μια δωρεά αιτία θανάτου, θα εφαρμοστούν οι διατάξεις για τη νόμιμη μοίρα, εφόσον αυτή προσβληθεί (ΑΚ 2035 + Εις.Ν.ΑΚ 117).

Για παράδειγμα: Έστω ότι ο Κ έχει ένα αυτοκίνητο, ένα ακίνητο και έναν κοινό τραπεζικό λογαριασμό Νο2 50.000€ με το συνεταίρο του, ενώ κατά το χρόνο του θανάτου του είχε και μοναδικό του κληρονόμο έναν γιο (τον Γ). Για το αυτοκίνητο, εφαρμόζεται η ΑΚ 1846 περί αυτοδίκαιης κτήσης. Για το ακίνητο εφαρμόζεται η ΑΚ 1198-1199 και ΑΚ 1193, περί μεταγραφής της αποδοχής κληρονομίας κλπ. Ωστόσο, οι καταθέσεις που βρίσκονται στον κοινό τραπεζικό λογαριασμό Νο2 θα περάσουν αυτοδικαίως στον συνδικαιούχο συνεταίρο του Κ, ως μη φορολογητέα εξωκληρονομητή σχέση, εκτός αν ο Κ είχε καταθέσει αυτά τα χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό αιτία δωρεάς, η οποία δωρεά προσβάλλει τη νόμιμη μοίρα του Γ. Οι παραπάνω παρατηρήσεις, ισχύουν μόνο για κοινούς λογαριασμούς, οι οποίοι φέρουν την ένδειξη 2 και η οποία υπονοεί ότι στον κοινό λογαριασμό είχε προστεθεί και ο όρος του άρθρου 2 (βλ. ν. 5638/32 + Εις.Ν.ΑΚ 117 όχι όμως η ΑΚ 488).

Απεναντίας, σε περίπτωση που ο κοινός τραπεζικός λογαριασμός δεν έχει ανοιχτεί με τον όρο του άρθρου 2, τότε, αν μπορέσουν οι κληρονόμοι να αποδείξουν το ύψος των ποσών που κατέθεσε ο κληρονομούμενος (και όχι ο συνδικαιούχος του) στον κοινό λογαριασμό, θα έχουν δικαίωμα αναγωγής κατά του συνδικαιούχου βάσει της εσωτερικής σχέσης που συνέδεε τον κληρονομούμενο με τον συνδικαιούχο (και όχι λόγω κληρονομικού δικαιώματος επί του κοινού λογαριασμού, το οποίο δεν υφίσταται). Για παράδειγμα, αν μπορούν να αποδείξουν ότι από τις 50.000€ οι 30.000€ μπήκαν στον κοινό λογαριασμό από τον Κ (και όχι από το συνεταίρο του) ως εισφορά στην εταιρεία, τότε μπορούν να διεκδικήσουν το σχετικό ποσό αναγωγικά, με βάση την εσωτερική έννομη σχέση της εταιρείας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου